مكتوبات | اون طوقوزنجى مكتوب | 257
(128-315)

برنجى نكته: أگر دينيلسه: إعجازِ قرآن بلاغتده‌در. حالبوكه عموم طبقاتڭ حقلرى وار كه، إعجازنده حصّه‌لرى بولونسون. حالبوكه بلاغتده‌كى إعجازى، بيڭده آنجق بر محقّق عالم آڭلايه‌بيلير؟


الجواب: قرآنِ حكيمڭ هر طبقه‌يه قارشى بر نوع إعجازى واردر. و بر طرزده، إعجازينڭ وجودينى إحساس ايدر. مثلا: أهلِ بلاغت و فصاحت طبقه‌سنه قارشى، خارق العاده بلاغتده‌كى إعجازينى گوسترر. و أهلِ شعر و خطابت طبقه‌سنه قارشى؛ غريب، گوزل، يوكسك اُسلوبِ بديعڭ إعجازينى گوسترر. او اُسلوب هركسڭ خوشنه گيتديگى حالده، كيمسه تقليد ايده‌مييور. مرورِ زمان او اسلوبى إختيارلاتمييور، دائما گنج و تازه‌در. اويله منتظم بر نثر و منثور بر نظمدر كه؛ هم عالى، هم طاتليدر. هم كاهنلر و غائبدن خبر ويرنلر طبقه‌سنه قارشى، خارق العاده إخباراتِ غيبيه‌ده‌كى إعجازينى گوسترر. و أهلِ تاريخ و حادثاتِ عالم علماسى طبقه‌سنه قارشى، قرآنده‌كى إخبارات و حادثاتِ اُممِ سالفه و أحوال و واقعاتِ إستقباليه و برزخيه و اُخرويه‌ده‌كى إعجازينى گوسترر. و إجتماعياتِ بشريه علماسى و أهلِ سياست طبقه‌سنه قارشى، قرآنڭ دساتيرِ قدسيه‌سنده‌كى إعجازينى گوسترر. أوت او قرآندن چيقان شريعتِ كبرا، او سرِّ إعجازى گوسترر. هم معارفِ إلٰهيه و حقائقِ كونيه‌ده توغّل ايدن طبقه‌يه قارشى، قرآنده‌كى حقائقِ قدسيۀِ إلٰهيه‌ده‌كى إعجازى گوسترر ويا إعجازڭ وجودينى إحساس ايدر. و أهلِ طريقت و ولايته قارشى، قرآن بر دڭز گبى دائما تموّجده اولان آياتنڭ أسرارنده‌كى إعجازينى گوسترر و هكذا... قرق طبقه‌دن هر طبقه‌يه قارشى بر پنجره آچار، إعجازينى گوسترر.


حتّى يالڭز قولاغى بولونان و بر درجه معنا فهم ايدن عوام طبقه‌سنه قارشى، قرآنڭ اوقونماسيله باشقه كتابلره بڭزه‌مديگنى، قولاق صاحبى تصديق ايدر. و او عامى دير كه: ”يا بو قرآن بتون ديڭله‌ديگمز كتابلرڭ آشاغيسنده‌در. بو ايسه، هيچ بر دشمن دخى دييه‌مز و هم يوز درجه محالدر. اويله ايسه، بتون ايشيديلن كتابلرڭ فوقنده‌در. اويله ايسه، معجزه‌در.“ ايشته بو قولاقلى عامينڭ فهم ايتديگى إعجازى، اوڭا يارديم ايچون بر درجه ايضاح ايده‌جگز. شويله كه:


سس يوق