هم مثلا او وقت، جهالت سيسيله محاط إنگلتره، إسپانيهده يڭى غروب؛ آمريقاده گوندوز؛ چينده، ژاپونياده صباح اولديغى گبى، باشقه يرلرده باشقه أسبابِ مانعهيه بناءً ألبته گورولميهجك. شيمدى بو عقلسز معترضه باق، دييور كه: ”إنگلتره، چين، ژاپون، آمريقا گبى أقوامڭ تاريخلرى بوندن بحث ايتمييور. اويله ايسه وقوع بولمامش.“ بيڭ نفرين اونڭ گبى آوروپا كاسهليسلرينڭ باشنه!
بشنجى نقطه: إنشقاقِ قمر، كندى كندينه بعض أسبابه بناءً وقوع بولمش، تصادفى، طبيعى بر حادثه دگل كه؛ عادى و طبيعى قانونلرينه تطبيق ايديلسين. بلكه شمس و قمرڭ خالقِ حكيمى، رسولنڭ رسالتنى تصديق و دعواسنى تنوير ايچون خارق العاده اولارق او حادثهيى ايقاع ايتمشدر. سرِّ إرشاد و سرِّ تكليف و حكمتِ رسالتڭ إقتضاسيله، حكمتِ ربوبيتڭ ايستديگى إنسانلره إلزامِ حجّت ايچون گوستريلمشدر. او سرِّ حكمتڭ إقتضا ايتمدكلرى، ايستهمدكلرى و دعواىِ نبوّتى هنوز ايشيتمدكلرى أقطارِ زميندهكى إنسانلره گوسترمهمك ايچون، سيس و بلوط و إختلافِ مطالع حيثيتيله؛ بعض مملكتڭ قمرى داها چيقمهمسى و بعضلرڭ گونشلرى چيقماسى و بر قسمنڭ صباحى اولماسى و بر قسمنڭ گونشى يڭى غروب ايتمهسى گبى، او حادثهيى گورمگه مانع پك چوق أسبابه بناءً گوستريلمهمش. أگر، عموم اونلره دخى گوستريلسه ايدى، او حالده يا إشارتِ أحمديهنڭ (عصم) نتيجهسى و معجزۀِ نبوّت اولارق گوستريلهجكدى؛ او وقت رسالتى بداهت درجهسنه چيقهجقدى. هركس تصديقه مجبور اولوردى، عقلڭ إختيارى قالمازدى. ايمان ايسه عقلڭ إختياريلهدر. سرِّ تكليف ضايع اولوردى. أگر صِرف بر حادثۀِ سماويه اولارق گوستريلسه ايدى؛ رسالتِ أحمديه (عصم) ايله مناسبتى كسيليردى و اونڭله خصوصيتى قالمازدى.