مكتوبات | يگرمى آلتنجى مكتوب | 470
(438-490)
اوچنجى مسئله

{وَ لَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِى اٰدَمَ} آيتنڭ {اِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولاً} آيتيله وجهِ توفيقى نه‌در؟

الجواب: اون برنجى سوزده و يگرمى اوچنجى سوزده و يگرمى دردنجينڭ بشنجى دالنڭ ايكنجى ميوه‌سنده ايضاحى واردر. سرِّ إجماليسى بودر كه


جنابِ حق كمالِ قدرتيله ناصل بر تك شيدن چوق شيلرى ياپييور، چوق وظيفه‌لرى گورديرييور، بر صحيفه‌ده بيڭ كتابى يازييور. اويله ده إنسانى، پك چوق أنواع يرنده بر نوعِ جامع خلق ايتمش. يعنى، بتون أنواعِ حيواناتڭ مختلف درجاتى قدر، بر تك نوع اولان إنسان ايله، او وظائفى گورديرمك إراده ايتمش كه؛ إنسانلرڭ قوالرينه و حسّياتلرينه فطرةً بر حدّ بيراقمامش؛ فطرى بر قيد قويمامش، سربست بيراقمش. سائر حيواناتڭ قوالرى و حسّياتلرى محدوددر، فطرى بر قيد آلتنده‌در. حالبوكه إنسانڭ هر قواسى، حدسز بر مسافه‌ده جولان ايدر گبى، غيرِ متناهى جانبنه گيدر. چونكه إنسان، خالقِ كائناتڭ أسماسنڭ نهايتسز تجلّيلرينه بر آيينه اولديغى ايچون، قوالرينه نهايتسز بر إستعداد ويريلمش. مثلا إنسان حرص ايله، بتون دنيا اوڭا ويريلسه {هَلْ مِنْ مَزِيدٍ} دييه‌جك. هم خودكاملغيله، كندى منفعتنه بيڭلر آدمڭ ضررينى قبول ايدر. و هكذا... أخلاقِ سيّئه‌ده حدسز درجه‌ده إنكشافلرى اولديغى و نمرودلر و فرعونلر درجه‌سنه قدر گيتدكلرى و صيغۀِ مبالغه ايله ظلوم اولديغى گبى، أخلاقِ حسنه‌ده دخى حدسز بر ترقّياته مظهر اولور، أنبيا و صدّيقين درجه‌سنه ترقّى ايدر.

سس يوق