عالمده هر بر شى، بتون أشيايى كندى خالقنه ويرر. و دنياده هر بر أثر، بتون آثارى كندى مؤثّرينڭ أثرلرى اولديغنى گوسترر. و كائناتده هر بر فعلِ ايجادى، بتون أفعالِ ايجاديه‌يى كندى فاعلنڭ فعللرى اولديغنى إثبات ايدر. و موجوداته تجلّى ايدن هر بر إسم، بتون أسمايى كندى مسمّاسنڭ إسملرى و عنوانلرى اولديغنه إشارت ايدر. ديمك هر بر شى، طوغريدن طوغرى‌يه بر برهانِ وحدانيتدر و معرفتِ إلٰهيه‌نڭ بر پنجره‌سيدر. أوت هر بر أثر، خصوصًا ذى‌حيات اولسه، كائناتڭ كوچك بر مثالِ مصغّريدر و عالمڭ بر چكردگيدر و كُرۀِ أرضڭ بر ميوه‌سيدر. اويله ايسه؛ او مثالِ مصغّرى، او چكردگى، او ميوه‌يى ايجاد ايدن، هر حالده بتون كائناتى ايجاد ايدن ينه اودر. چونكه ميوه‌نڭ موجدى، آغاجنڭ موجدندن باشقه‌سى اولاماز. اويله ايسه هر بر أثر، بتون آثارى مؤثّرينه ويرديگى گبى.. هر بر فعل دخى؛ بتون أفعالى، فاعلنه إسناد ايدر. چونكه گورويورز كه، هر بر فعلِ ايجادى، أكثر موجوداتى إحاطه ايده‌جك درجه‌ده گنيش و ذرّه‌دن شموسه قدر اوزون برر قانونِ خلاّقيتڭ اوجى اولارق گورونويور. ديمك او جزئى فعلِ ايجادى صاحبى كيم ايسه، او موجوداتى إحاطه ايدن و ذرّه‌دن شموسه قدر اوزانان قانونِ كلّى ايله باغلانان بتون أفعالڭ فاعلى اولمق گركدر. أوت بر سينگى إحيا ايدن، بتون هوامى و كوچك حيواناتى ايجاد ايدن و أرضى إحيا ايدن ذات اولاجقدر. هم مولوى گبى ذرّه‌يى دونديرن كيم ايسه، متسلسلاً موجوداتى تحريك ايدوب، تا شمسى سيّاراتيله گزديرن عين ذات اولمق گركدر. چونكه قانون بر سلسله‌در، أفعال اونڭ ايله باغليدر.

ديمك ناصل هر بر أثر، بتون آثارى مؤثّرينه ويرر و هر بر فعلِ ايجادى، بتون أفعالى فاعلنه مال ايدر. عينًا اويله ده: كائناتده‌كى تجلّى ايدن هر بر إسم، بتون إسملرى كندى مسمّاسنه إسناد ايدر و اونڭ عنوانلرى اولديغنى إثبات ايدر. چونكه كائناتده تجلّى ايدن إسملر، دوائرِ متداخله گبى و ضياده‌كى ألوانِ سبعه گبى بربرى ايچنه گيرييور، بربرينه يارديم ايدييور، بربرينڭ أثرينى تكميل ايدييور، تزيين ايدييور. مثلا: محيى إسمى بر شيئه تجلّى ايتديگى وقت و حيات ويرديگى دقيقه‌ده حكيم إسمى دخى تجلّى ايدييور، او ذى‌حياتڭ يوواسى اولان جسدينى حكمتله تنظيم ايدييور. عين حالده كريم إسمى دخى تجلّى ايدييور؛ يوواسنى تزيين ايدر. عين آنده رحيم إسمنڭ دخى تجلّيسى گورونويور؛ او جسدڭ شفقتله حوائجنى إحضار ايدر. عين زمانده رزّاق إسمى تجلّيسى گورونويور؛ او ذى‌حياتڭ بقاسنه لازم مادّى و معنوى رزقنى اومماديغى طرزده ويرييور. و هكذا... ديمك محيى كيمڭ إسمى ايسه، كائناتده نورلى و محيط اولان حكيم إسمى ده اونڭدر و بتون مخلوقاتى شفقتله تربيه ايدن رحيم إسمى ده اونڭدر و بتون ذى‌حياتلرى كرميله إعاشه ايدن رزّاق إسمى دخى اونڭ إسميدر، عنوانيدر. و هكذا...