Ve, eğer bu hakîkat-ı haşriyyenin neticeleri insânîyyetten çıksa; o çok ehemmiyetli ve yüksek ve hayatdar olan insânîyyet mâhiyeti; murdar ve mikrop yuvası bir lâşe hükmüne sukut edeceğini isbat eder. Beşerin idare ve ahlâk ve içtimâiyatı ile çok alâkadar olan içtimaiyyûn ve siyasiyyûn ve ahlâkiyyûnun kulakları çınlasın! Gelsinler, bu boşluğu ne ile doldurabilirler ve bu derin yaraları ne ile tedâvi edebilirler?

İKİNCİ NOKTA: Hakîkat-ı Haşriyyenin hadsiz bürhânlarından sâir erkân-ı îmâniyyeden gelen şehadetlerin hülâsasından çıkan bir bürhânı, gayet muhtasar bir sûrette beyân eder. Şöyle ki:

Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâmın Risâletine delâlet eden bütün mu’cizeleri ve bütün delâil-i Nübüvveti ve hakkaniyyetinin bütün bürhânları, birden hakîkat-ı haşriyyenin tahakkukuna şehadet ederek isbat ederler. Çünki; bu Zâtın bütün hayatında bütün dâvaları, vahdâniyyetten sonra haşirde temerküz ediyor. Hem umum Peygamberleri tasdik eden ve ettiren bütün mu’cizeleri ve hüccetleri, aynı hakîkate şehadet eder. Hem kelimesinden gelen şehadeti, bedâhet derecesine çıkaran şehadeti de aynı hakîkate şehadet eder. Şöyle ki:

Başta Kur’an-ı Mu’cizil-Beyânın hakkaniyyetini isbat eden bütün mu’cizeleri, hüccetleri ve hakîkatları, birden Hakîkat-ı Haşriyyenin tahakkukuna ve vukuuna şehadet edip isbat ederler. Çünki: Kur’anın hemen üçten birisi Haşirdir ve ekser kısa sûrelerinin başlarında gayet kuvvetli âyât-ı haşriyyedir. Sarîhan ve işareten binler âyâtıyla aynı hakîkatı haber verir. İsbat eder, gösterir. Meselâ:

gibi, otuz-kırk sûrelerin başlarında bütün kat’iyyetle hakîkat-ı haşriyyeyi kâinatın en ehemmiyetli ve vâcib bir hakîkatı olduğunu göstermekle beraber, sâir âyetler dahi o hakîkatın çeşit çeşit delillerini beyân edip ikna eder.