گونش علويتيله برابر بتون شفّاف و پارلاق شيلره نهايت درجه‌ده ياقين، بلكه اونلرڭ ذاتلرندن اونلره داها ياقين اولديغى، جلوه‌سيله و تمثاليله و تصرّفه بڭزر چوق جهتلرله اونلرى متأثّر ايتديگى حالده؛ او شفّاف شيلر ايسه، بيڭلر سنه اوندن اوزاقدرلر. اونى هيچ بر وجهله متأثّر ايده‌مزلر، قربيت دعوا ايده‌مزلر. هم او گونش، هر شفّاف ذرّه‌يه، حتّى ضياسى نره‌يه گيرمش ايسه اوراده حاضر و ناظر گبى اولديغى، او ذرّه‌نڭ قابليت و رنگنه گوره گونشڭ عكسى و بر نوع تمثالى گورونمه‌سيله آڭلاشيلير. هم گونشڭ عظمتِ نورانيتى درجه‌سنده إحاطه‌سى، نفوذى زياده‌لشير. نورانيت عظمتندندر كه؛ أڭ كوچك اوفاق شيلر، اوندن گيزلنوب قاچامازلر. ديمك عظمتِ كبرياسى، جزئى و اوفاق شيلرى، نورانيت سرّيله خارجه آتمق دگل؛ بِالعكس دائرۀِ إحاطه‌سنه آلييور. هم گونشى، مظهر اولديغى جلوه‌لرده و وظيفه‌لرده فرضِ محال اولارق فاعلِ مختار فرض ايتسه‌ك، او درجه سهولت و سرعت و وسعت ايچنده، ذرّه‌دن قطره‌دن دڭز يوزندن سيّاراته قدر إذنِ إلٰهى ايله اويله ايشله‌يور كه؛ شو تصرّفاتِ عظيمه‌يى يالڭز بر محضِ أمر ايله ياپار، تخيّل ايديله‌بيلير. ذرّه ايله سيّاره، أمرينه قارشى مساويدرلر. دڭز يوزينه ويرديگى فيضى، ذرّه‌يه ده قابليتنه گوره كمالِ إنتظام ايله ويرر. ايشته، سما دڭزينڭ يوزنده ضيادار بر قبارجق و قديرِ مطلقڭ نور إسمنڭ جلوه‌سنه كثيف بر آيينه‌جك اولان شو گونشڭ، بِالمشاهده شو حقيقتڭ اوچ أساسنڭ نمونه‌لرينه مظهر اولديغنى گورويورز. ألبته گونشڭ نور و حرارتى، علم و قدرتنه نسبةً طوپراق گبى كثيف حكمنده، ”نور النور، مُنَوِّر النور، مُقَدِّر النور“ اولان ذاتِ ذو الجلال، هر شيئه، علم و قدرتيله نهايتسز ياقين و حاضر و ناظر و أشيا اوندن غايت اوزاق اولديغنه، هم او درجه كلفتسز، معالجه‌سز، سهولتله ايشلرى ياپار كه، يالڭز محضِ أمرڭ سرعت و سهولتيله ايجاد ايدر گبى آڭلاشيلديغنه؛ هم هيچ بر شى، جزئى كلّى، كوچك بيوك، دائرۀِ قدرتندن خارجه چيقمديغنه و كبرياسى إحاطه ايتديگنه شهود درجه‌سنده بر يقينِ ايمانى ايله ايمان ايدرز و ايمان ايتمك گركدر.