سوزلر | اون دردنجى سوز | 222
(216-232)

ايكنجى تمثيل: مثلا جسيم بر سفينۀِ سلطانيه‌ده، عادى بر آدم جزئى وظيفه‌سنى ترك ايتمسيله، بتون گميده‌كى وظيفه‌دارلرڭ نتائجِ خدماتنه خلل گتيرديگندن و بعض ده محو ايتديگندن، بتون او وظيفه‌دارلر نامنه گمى صاحبى اوندن شديد شكايت ايدر. قصور صاحبى ايسه، دييه‌مز كه: ”بن بر عادى آدمم، أهمّيتسز إهمالمدن شو شدّته مستحق دگلدم.“ چونكه تك بر عدم، حدسز عدملرى إنتاج ايدر. فقط وجود كندينه گوره ثمره ويرر. چونكه بر شيئڭ وجودى، بتون شرائط و أسبابڭ وجودينه متوقّف اولديغى حالده؛ او شيئڭ عدمى، إنطفاسى، تك بر شرطڭ إنطفاسيله و تك بر جزئڭ عدميله نتيجه إعتباريله منعدم اولور. بوندندر كه: ”تخريب، تعميردن پك چوق دفعه أسهل اولديغى“ بر دستورِ متعارفه حكمنه گچمشدر. مادام كفر و ضلالت، طغيان و معصيت أساسلرى، إنكاردر و رددر، تركدر و عدمِ قبولدر. صورتِ ظاهريه‌ده نه قدر مثبت و وجودلى گورونسه ده، حقيقتده إنطفادر، عدمدر. اويله ايسه جنايتِ ساريه‌در. سائر موجوداتڭ نتائجِ عمللرينه خلل ويرديگى گبى أسماءِ إلٰهيه‌نڭ جلوۀِ جماللرينه پرده چكر.


ايشته بو حدسز شكايته حقلرى اولان موجودات نامنه او موجوداتڭ سلطانى، شو عاصى بشردن عظيم شكايت ايدر و ايتمه‌سى، عينِ حكمتدر و او عاصى، شدّتلى تهديداته ألبته مستحقدر و دهشتلى وعيدلره، بِلا شبهه سزادر.


سس يوق