ايشته شو آيتلر، أوّلا جنابِ حقّڭ إنسانه قارشى شو قوجه كائناتى ناصل بر سراى حكمنده خلق ايدوب سمادن زمينه آبِ حياتى گوندروب، إنسانلره رزقى يتيشديرمك ايچون زمينى و سمايى ايكى خدمتكار ايتديگى گبى، زمينڭ سائر أقطارنده بولونان هر بر نوع ميوه‌لرندن، هر بر آدمه إستفاده إمكانى ويرمك، هم إنسانلره ثمرۀِ سعيلرينى مبادله ايدوب هر نوع مدارِ معيشتنى تأمين ايتمك ايچون گمى‌يى إنسانه مسخّر ايتمشدر. يعنى دڭزه، روزگاره، آغاجه اويله بر وضعيت ويرمش كه؛ روزگار بر قامچى، گمى بر آت، دڭز اونڭ آياغى آلتنده بر چول گبى طورور. إنسانلرى گمى واسطه‌سيله بتون زمينه مناسبتدار ايتمكله برابر ايرماقلرى، بيوك نهرلرى، إنسانڭ فطرى برر وسائطِ نقليه‌سى حكمنده تسخير؛ هم گونش ايله آيى سير ايتديروب موسملرى و موسملرده دگيشن منعمِ حقيقينڭ رنك رنك نعمتلرينى إنسانلره تقديم ايتمك ايچون ايكى مسخّر خدمتكار و او بيوك طولابى چويرمك ايچون ايكى دومنجى حكمنده خلق ايتمش. هم گيجه و گوندوزى إنسانه مسخّر يعنى خوابِ راحتنه گيجه‌يى اورتو، گوندوزى معيشتلرينه تجارتگاه حكمنده تسخير ايتمشدر. ايشته بو نعمِ إلٰهيه‌يى تعداد ايتدكدن صوڭره، إنسانه ويريلن نعمتلرڭ نه قدر گنيش بر دائره‌سى اولديغنى گوستروب، او دائره‌ده نه درجه حدسز نعمتلر طولو اولديغنى شو {وَ اٰتٰيكُمْ مِنْ كُلِّ مَا سَاَلْتُمُوهُ وَ اِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اﷲِ لاَ تُحْصُوهَا} فذلكه ايله گوسترر. يعنى: إستعداد و إحتياجِ فطرى لسانيله إنسان نه ايسته‌مشسه، بتون ويريلمش. إنسانه اولان نعمتِ إلٰهيه، تعداد ايله بيتمز، توكنمز. أوت إنسانڭ مادام بر سفرۀِ نعمتى سماوات و أرض ايسه و او سفره‌ده‌كى نعمتلردن بر قسمى شمس، قمر، گيجه، گوندوز گبى شيلر ايسه، ألبته إنسانه متوجّه اولان نعمتلر حدّ و حسابه گلمز.