عجبا ممكن ميدر كه: بو درجه نهايتسز بر قدرت و محيط بر حكمت ايله ربوبيت ايدن و ذرّاتدن تا سيّاراته قدر بتون موجوداتى قبضۀِ تصرّفنده طوتمش و إنتظام و ميزان دائره‌سنده دونديرن صانعِ ذو الجلال، ”نشئۀِ اُخرا“يى ياپماسين ويا ياپامسين! ايشته چوق آياتِ قرآنيه، شو حكمتلى نشئۀِ اولى‌ٰيى نظرِ بشره وضع ايدييور. حشر و قيامتده‌كى نشئۀِ اُخرايى اوڭا تمثيل ايده‌رك إستبعادى إزاله ايدر. دير: {قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى اَنْشَأَهَا اَوَّلَ مَرَّةٍ} يعنى: ”سزى هيچدن بو درجه حكمتلى بر صورتده كيم إنشا ايتمش ايسه، اودر كه، سزى آخرتده ديريلته‌جكدر.“

هم دير كه: {وَهُوَ الَّذِى يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَهُوَ اَهْوَنُ عَلَيْهِ} يعنى: سزڭ حشرده إعاده‌ڭز، ديريلمه‌ڭز، دنياده‌كى خلقتڭزدن داها قولاى، داها راحتدر.“ ناصلكه بر طابورڭ عسكرلرى، إستراحت ايچون طاغيلسه، صوڭره بر بورو ايله چاغريلسه قولاى بر صورتده طابور بايراغى آلتنده طوپلانمه‌لرى؛ يڭيدن بر طابور تشكيل ايتمكدن چوق قولاى و چوق راحتدر. اويله ده: ”بر بدنده بربريله إمتزاج ايله اُنسيت و مناسبت پيدا ايدن ذرّاتِ أساسيه، حضرتِ إسرافيل عليه السلامڭ صورى ايله خالقِ ذو الجلالڭ أمرينه ”لبّيك“ ديمه‌لرى و طوپلانمه‌لرى؛ عقلاً برنجى ايجاددن داها قولاى، داها ممكندر. هم، بتون ذرّه‌لرڭ طوپلانمه‌لرى بلكه لازم دگل. نوه‌لر و تخملر حكمنده اولان و حديثده ”عجب الذَنَبْ“ تعبير ايديلن أجزاءِ أساسيه و ذرّاتِ أصليه، ايكنجى نشئه ايچون كافى بر أساسدر، تملدر. صانعِ حكيم، بدنِ إنسانى‌يى اونلرڭ اوستنده بنا ايدر.