Üstadın Müdafaası:

Çok uzun süren mazlumâne, maceralı hayatıma dâir gâyet kısa ma’rûzatta bulunacağım. Lütfen dinlemenizi rica ederim.

Mahkeme, Üstadın müdafaasını serbest ve rahatça yapmasına meydan verdi. Üstad da geniş ve ferahlı bir müdafaa yaptı.

— Muhterem hâkimler, yirmi sekiz sene emsalsiz ihânetlere, işkencelere, tarassud ve hapislere ma’rûz kaldım. Bütün bu iftira ve isnadların esası birkaç noktaya dayanır:

1— En birinci ithamları, beni rejim aleyhtarı olarak telâkki etmeleridir. Ma’lûmdur ki, her hükümette muhalifler bulunur. Asayişe, emniyete dokunmamak şartiyle, hiç kimse vicdaniyle, kalbiyle kabul ettiği bir fikirden, bir metoddan dolayı mes’ul olmaz. Bu hukukî bir mütearifedir.

Dîninde çok mutaassıb ve cebbar bir hükümet olan İngilizlerin yüz sene hâkimiyetleri altında bulunan yüz milyondan ziyâde Müslümanlar, İngilizlerin küfür rejimlerini kabul etmeyip Kur’ân ile reddettikleri halde, İngiliz mahkemeleri, şimdiye kadar onlara o cihetten ilişmedi.

Burada ve bütün İslâm hükümetlerinde eskiden beri Yahudiler, Nasraniler tâbi oldukları memleketin dînine, kudsî rejimine muhalif, zıd ve mu’teriz bulundukları halde o hükümetler hiçbir zaman kanunlarla onlara o cihetten ilişmediler.

Hazret-i Ömer, hilâfeti zamanında, âdi bir hıristiyan ile mahkemede birlikte muhakeme olundular. Halbuki o hıristiyan, İslâm hükümetinin mukaddes rejimlerine, dînlerine, kanunlara muhalif iken, mahkemede, onun o hali nazara alınmaması açıkça gösterir ki adalet müessesesi hiçbir cereyana kapılmaz, hiçbir tarafgirliğe kaymaz. Bu, dîn ve vicdan hürriyetinin bir ana umdesidir ki; komünist olmıyan Şarkta, Garbda, bütün dünya adalet müesseselerinde câri ve hâkimdir.

Ben de, dîn ve vicdan hürriyetinin bu ana umdesine güvenerek yüzlerce Âyat-ı Kur’âniyeye istinaden, medeniyetin bozuk kısmına, hürriyet perdesi altında yürüyen mutlak bir istibdâda, lâiklik maskesi altında dîne ve dindarlara karşı tatbik edilen en ağır bir baskıya muhalefet etmiş isem kanunlar haricine mi çıkmış oldum?