Kudsi Kaynaklar | Kudsi Kaynaklar | 188
(1-445)
Asıl mevzumuz olan "Levlâke" hadîsinin me'hazleri:
El-Leali-l Masnua - Suyutî 1/272; El-Esrar-ül Merfûa - Aliyy-ül Karî sh: 295-296; aynı eser Tahkik-i Muhammed Said Zalûl sh: 194; El-Fevaid-ül Mecmua - Şevkânî sh: 326; Keşf-ül Hafâ - Aclunî 2/164; Şerh-üş Şifa - Aliyy-ül Karî 1/6
Hem El-Hâfız Aclûnî, hem de Aliyy-ül Karî eserlerinde "Levlâke" sözü mebnası itibariyle hadîs olmasa dahi, mânası itibariyle doğru ve haktır demişlerdir. Aynı kanaati İbn-i Teymiye dahi fetva kitabı 10/96-98'de izhar etmiştir.
Divan ve tasavvuf kitaplarından me'haz olarak bir kaçının da ismini veriyoruz:
Levami-ül Ukul Ni'metullah bin Veli sh: 15; Divan-ı Mevlâna Câmî sh: 4; Divan-ı Şeyh Ahmed-i Cezerî 1/190 ve hakeza Divan-ı Mevlâna Hâlid, Mektubat-ı İmam-ı Rabbanî ve bütün bunların yanında umum ümmetin telâkki-i bil-kabulü...
18- «Öyle bir Rahman, böyle bir âlemde, öyle hâs ibadına öyle ikramlar edecek; ne göz görmüş, ne kulak işitmiş, ne kalb-i beşere hutur etmiştir. Âmenna...»
Risalede yeri: Sözler sh: 77 (Onuncu Söz'ün Altıncı Hakikat'ının Dokuzuncu Esası); ElMesenviy-ül Arabî sh: 97 (Lâsiyyemalar); Tercüme Mesnevî (Abdülkadir) sh: 69
Me'hazler: Bu hüküm ve söz, hem âyetlerin işaret ettiği bir meâldir, hem de bir çok hadîs-i şeriflerin mânasıdır.
Meselâ âyet: (Secde Sûresi, âyet: 17)
Hadîslerde me'haz: Sahih-i Buharî 4/143; Sahih-i Müslim 4/2174 ve 2175; Şerh-üs Sünne - Begavî 1/206; Mu'cem-üt Taberanî El-Kebir 6-5706 ve 6003; El-Müntehab - Hâfız Abd bin Humeyd sh: 418 hadîs no: 462; Müsned-i Ahmed
5/334, 2/313, 3/416, 438, 462, 466 ve 506; Daremî 2/335; El-Lü'lü' Ve-l Mercan 3/286
Zabıt şekli: Buharî'nin hadîsi:
Meâli: Ebu Hüreyre'den rivayet: Resulullah buyurmuştur ki: "Allah-u Teala demiş: "Ben salih kullarım için Cennetlerde öyle ni'metler ve naimler hazırlamışım ki, onları ne göz görmüş, ne kulak işitmiş, ne de beşerin kalbine hutur etmiştir."
19- «Bazı ehl-i Cehennem'in bir dişi dağ kadar olması, cinayetinin büyüklüğüne bir mikyas olarak haber verilmiş.»
Risalede yeri: Sözler sh: 80 (Onuncu Söz'ün Sekizinci Hakikatı'nın âhiri) ve daha sair risalelerde bulunan aynı mânadaki benzer hükümleri hadîse tatbik edilsin.
Me'hazler:Sahih-i İbn-i Hibban 9/284 ve 285; Müstedrek-ül Hâkim 4/595, İmam-ı Zehebî sıhhatine hükmetmiş; Cem'-ül Fevaid 2/765; Ez-Zühd- İbn-ül Mübarek 2/87; Şerh-üs Sünne - Begavî 15/294; ElFeth-ül Kebir 1/303 ve 316, 2/208, üç tane hadîs-i şerif; El-Musannef - İbn-i Ebi Şeybe 7/53 ve nihayet birçok me'hazler için bak: Miftah-u Künûz-u Sünne sh: 133; El-Lü'lü' Ve-l Mercan 3/293
Zabıt şekli: İbn-i Hibban'ın hadîsi:
Meâli: "Ebu Hüreyre'den rivayet: Resulullah (A.S.M.) buyurmuştur: "Cehennem'de kâfirin dişi Uhud Dağı gibi olacak, onun cildinin kalınlığı ise, üç günlük mesafe tutacaktır."
20- «Dünya âhiret mezraasıdır.
Risalede yeri: Sözler sh: 86, 495 ve 649 ve daha sair Nur Risalelerinde varsa...
Me'hazler: El-Ezkâr Nevevî sh: 129; El-Feth-ür Rabbanî -Geylanî sh: 19; İthaf-us Sâde - Zebidî 5/413, 8/82; Edeb-üd Dünya Ved-Din sh: 39 ifadesiyle; Keşf-ül Hafâ - Aclunî 1/412 (Aclunî der: "ElMakasıd-ül Hasese" eserinde İmam-ı Sahavî demiş: "Gazalî bunu İhya'sında hadîs olarak kaydetmiş, fakat ben üzerinde durmadım." Molla Aliyy-ül Karî de demiş ki: "Mânası sahihtir ve Âyet-i Kerimesinden muktebestir." Hem Müsned-ül Firdevs'de senedini zikretmeden şu hadîsi kaydetmiş: ve hâkeza... ´hadîs olarak yazılmış ve bir çok muhaddislerce kabul edilmekle beraber, sair delillerle isbatına çalışılmış.)
El-Leali-l Masnua - Suyutî 1/272; El-Esrar-ül Merfûa - Aliyy-ül Karî sh: 295-296; aynı eser Tahkik-i Muhammed Said Zalûl sh: 194; El-Fevaid-ül Mecmua - Şevkânî sh: 326; Keşf-ül Hafâ - Aclunî 2/164; Şerh-üş Şifa - Aliyy-ül Karî 1/6
Hem El-Hâfız Aclûnî, hem de Aliyy-ül Karî eserlerinde "Levlâke" sözü mebnası itibariyle hadîs olmasa dahi, mânası itibariyle doğru ve haktır demişlerdir. Aynı kanaati İbn-i Teymiye dahi fetva kitabı 10/96-98'de izhar etmiştir.
Divan ve tasavvuf kitaplarından me'haz olarak bir kaçının da ismini veriyoruz:
Levami-ül Ukul Ni'metullah bin Veli sh: 15; Divan-ı Mevlâna Câmî sh: 4; Divan-ı Şeyh Ahmed-i Cezerî 1/190 ve hakeza Divan-ı Mevlâna Hâlid, Mektubat-ı İmam-ı Rabbanî ve bütün bunların yanında umum ümmetin telâkki-i bil-kabulü...
18- «Öyle bir Rahman, böyle bir âlemde, öyle hâs ibadına öyle ikramlar edecek; ne göz görmüş, ne kulak işitmiş, ne kalb-i beşere hutur etmiştir. Âmenna...»
Risalede yeri: Sözler sh: 77 (Onuncu Söz'ün Altıncı Hakikat'ının Dokuzuncu Esası); ElMesenviy-ül Arabî sh: 97 (Lâsiyyemalar); Tercüme Mesnevî (Abdülkadir) sh: 69
Me'hazler: Bu hüküm ve söz, hem âyetlerin işaret ettiği bir meâldir, hem de bir çok hadîs-i şeriflerin mânasıdır.
Meselâ âyet: (Secde Sûresi, âyet: 17)
Hadîslerde me'haz: Sahih-i Buharî 4/143; Sahih-i Müslim 4/2174 ve 2175; Şerh-üs Sünne - Begavî 1/206; Mu'cem-üt Taberanî El-Kebir 6-5706 ve 6003; El-Müntehab - Hâfız Abd bin Humeyd sh: 418 hadîs no: 462; Müsned-i Ahmed
5/334, 2/313, 3/416, 438, 462, 466 ve 506; Daremî 2/335; El-Lü'lü' Ve-l Mercan 3/286
Zabıt şekli: Buharî'nin hadîsi:
Meâli: Ebu Hüreyre'den rivayet: Resulullah buyurmuştur ki: "Allah-u Teala demiş: "Ben salih kullarım için Cennetlerde öyle ni'metler ve naimler hazırlamışım ki, onları ne göz görmüş, ne kulak işitmiş, ne de beşerin kalbine hutur etmiştir."
19- «Bazı ehl-i Cehennem'in bir dişi dağ kadar olması, cinayetinin büyüklüğüne bir mikyas olarak haber verilmiş.»
Risalede yeri: Sözler sh: 80 (Onuncu Söz'ün Sekizinci Hakikatı'nın âhiri) ve daha sair risalelerde bulunan aynı mânadaki benzer hükümleri hadîse tatbik edilsin.
Me'hazler:Sahih-i İbn-i Hibban 9/284 ve 285; Müstedrek-ül Hâkim 4/595, İmam-ı Zehebî sıhhatine hükmetmiş; Cem'-ül Fevaid 2/765; Ez-Zühd- İbn-ül Mübarek 2/87; Şerh-üs Sünne - Begavî 15/294; ElFeth-ül Kebir 1/303 ve 316, 2/208, üç tane hadîs-i şerif; El-Musannef - İbn-i Ebi Şeybe 7/53 ve nihayet birçok me'hazler için bak: Miftah-u Künûz-u Sünne sh: 133; El-Lü'lü' Ve-l Mercan 3/293
Zabıt şekli: İbn-i Hibban'ın hadîsi:
Meâli: "Ebu Hüreyre'den rivayet: Resulullah (A.S.M.) buyurmuştur: "Cehennem'de kâfirin dişi Uhud Dağı gibi olacak, onun cildinin kalınlığı ise, üç günlük mesafe tutacaktır."
20- «Dünya âhiret mezraasıdır.
Risalede yeri: Sözler sh: 86, 495 ve 649 ve daha sair Nur Risalelerinde varsa...
Me'hazler: El-Ezkâr Nevevî sh: 129; El-Feth-ür Rabbanî -Geylanî sh: 19; İthaf-us Sâde - Zebidî 5/413, 8/82; Edeb-üd Dünya Ved-Din sh: 39 ifadesiyle; Keşf-ül Hafâ - Aclunî 1/412 (Aclunî der: "ElMakasıd-ül Hasese" eserinde İmam-ı Sahavî demiş: "Gazalî bunu İhya'sında hadîs olarak kaydetmiş, fakat ben üzerinde durmadım." Molla Aliyy-ül Karî de demiş ki: "Mânası sahihtir ve Âyet-i Kerimesinden muktebestir." Hem Müsned-ül Firdevs'de senedini zikretmeden şu hadîsi kaydetmiş: ve hâkeza... ´hadîs olarak yazılmış ve bir çok muhaddislerce kabul edilmekle beraber, sair delillerle isbatına çalışılmış.)
Ses Yok