صوڭره گچدم، بر بيوك سرايه داها راست گلدم. گوردم كه؛ قپوده اوزانمش وفادار بر ايت و قابا، سرت، ساكن بر قپوجى و سونوك بر وضعيت واردى. مراق ايتدم؛ نه ايچون او اويله؟ بو بويله؟ ايچرىيه گيردم. باقدم كه، ايچريسى چوق شنلك... دائره دائره اوستنده، آيرى آيرى نازك وظيفهلر ايله سراى أهلى مشغولدرلر. برنجى دائرهدهكى آدملر سرايڭ إدارهسنى، تدبيرينى گورويورلر. اوستندهكى دائرهده قيزلر، چوجقلر درس اوقويورلر. داها اوستنده خانملر، غايت لطيف صنعتلر، گوزل نقشلرله إشتغال ايدييورلر. أڭ يوقاريده أفندى، پادشاهله مخابره ايدوب خلقڭ إستراحتنى تأمين ايچون و كندى كمالاتى و ترقّياتى ايچون كندينه خاص و علوى وظيفهلر ايله إشتغال ايدييور گوردم. بن اونلره گورونمهديگم ايچون، ”ياساق“ ديمهديلر، گزهبيلدم. صوڭره چيقدم، باقدم. او شهرڭ هر طرفنده بو ايكى قسم سرايلر وار. صوردم ديديلر: ”او قپوسى شنلك و ايچى بوش سرايلر، كافرلرڭ ايلرى گلنلرينڭدر و أهلِ ضلالتڭدر. ديگرلرى، ناموسلى مسلمان بيوكلرينڭدر.“ صوڭره بر كوشهده بر سرايه راست گلدم. اوستنده ”سعيد“ إسمنى گوردم. مراق ايتدم. داها دقّت ايتدم، صورتمى اوستنده گوردم گبى بڭا گلدى. كمالِ تعجّبمدن باغيرارق، عقلم باشمه گلدى، آييلدم.
ايشته او واقعۀِ خياليهيى سڭا تعبير ايدهجگم. اﷲ خير ايتسين.
ايشته او شهر ايسه، حياتِ إجتماعيۀِ بشريه و مدينۀِ مدنيتِ إنسانيهدر. او سرايلرڭ هر بريسى، برر إنساندر. او سراى أهلى ايسه؛ إنساندهكى گوز، قولاق، قلب، سرّ، روح، عقل گبى لطائف و نفس و هوا و قوّۀِ شهويه و قوّۀِ غضبيه گبى شيلردر. هر بر إنسانده هر بر لطيفهنڭ آيرى آيرى وظيفۀِ عبوديتلرى وار. آيرى آيرى لذّتلرى، ألملرى وار. نفس و هوا، قوّۀِ شهويه و غضبيه، بر قپوجى و ايت حكمندهدرلر. ايشته او يوكسك لطائفى، نفس و هوايه مسخّر ايتمك و وظيفۀِ أصليهلرينى اونوتديرمق، ألبته سقوطدر، ترقّى دگلدر. سائر جهتلرى سن تعبير ايدهبيليرسڭ.