سوزلر | يگرمى بشنجى سوز | 494
(485-611)

ايكنجى مثال: }وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ{ شو جمله‌نڭ هيئاتى، صدقه‌نڭ شرائطِ قبولنڭ بشنه إشارت ايدر:


برنجى شرط: صدقه‌يه محتاج اولمامق درجه‌ده صدقه ويرمك كه، {وَ مِمَّا} لفظنده‌كى {مِنْ} تبعيض ايله او شرطى إفاده ايدر.


ايكنجى شرط: على‌دن آلوب ولى‌يه ويرمك دگل، بلكه كندى مالندن ويرمكدر. شو شرطى }رَزَقْنَاهُمْ{ لفظى إفاده ايدييور. ”سزه رزق اولاندن ويريڭز“ ديمكدر.


اوچنجى شرط: منّت ايتمه‌مكدر. شو شرطه {رَزَقْنَا}ده‌كى {نَا} لفظى إشارت ايدر. يعنى ”بن سزه رزقى ويرييورم. بنم مالمدن بنم عبديمه ويرمكده منّتڭز يوقدر.“


دردنجى شرط: اويله آدمه ويره‌سڭ كه، نفقه‌سنه صرف ايتسين. يوقسه سفاهته صرف ايدنلره صدقه مقبول اولماز. شو شرطه {يُنْفِقُونَ} لفظى إشارت ايدييور.


بشنجى شرط: اﷲ نامنه ويرمكدر كه، {رَزَقْنَاهُمْ} إفاده ايدييور. يعنى ”مال بنمدر، بنم ناممله ويرمليسڭز.“


شو شرطلرله برابر بر توسيع ده وار. يعنى: صدقه ناصل مال ايله اولور. علم ايله دخى اولور. قَول ايله، فعل ايله، نصيحت ايله ده اولويور. ايشته شو أقسامه {مِمَّا} لفظنده‌كى {مَا} عموميتيله إشارت ايدييور. هم شو جمله ده بِالذّات إشارت ايدييور. چونكه مطلقدر، عمومى إفاده ايدر. ايشته صدقه‌يى إفاده ايدن شو قيصه‌جق جمله‌ده، بش شرط ايله برابر گنيش بر دائره‌سنى عقله إحسان ايدييور. هيئتيله إحساس ايدييور. ايشته هيئتده بويله پك چوق نظملر وار. كلماتڭ دخى بربرينه قارشى، عينًا گنيش بويله بر دائرۀِ نظميه‌سى وار.

سس يوق