ايشته أهلِ ضلالتڭ سعادتِ حياتيه و تكمّلاتِ إنسانيه و محاسنِ مدنيت و لذّتِ حرّيت ديدكلرى شيلرڭ ايچ يوزلرى و ماهيتلرى بودر. سفاهت و سرخوشلق بر پرده‌در، موقّةً حسّ ايتديرمز. ”توه اونلرڭ عقلنه!“ دى...

امّا قرآنڭ جادّۀِ نورانيه‌سى ايسه: بتون أهلِ ضلالتڭ چكديگى ياره‌لرى، حقائقِ ايمانيه ايله تداوى ايدر. بتون أوّلكى يولده‌كى ظلماتى طاغيتير. بتون ضلالت و هلاكت قپولرينى قپاتير. شويله كه:

إنسانڭ ضعف و عجزينى و فقر و إحتياجنى، بر قديرِ رحيمه توكّل ايله تداوى ايدر. حيات و وجودڭ يوكنى، اونڭ قدرتنه، رحمتنه تسليم ايدوب؛ كندينه يوكله‌مه‌يوب بلكه كنديسى او حياتنه و نفسنه بينر حكمنده بر راحت مقام بولور. كنديسنڭ ”ناطق بر حيوان“ دگل، بلكه حقيقى بر إنسان و مقبول بر مسافرِ رحمٰن اولديغنى بيلديرر. دنيايى، بر مسافرخانۀِ رحمٰن اولديغنى گوسترمكله و دنياده‌كى موجودات ايسه، أسماءِ إلٰهيه‌نڭ آيينه‌لرى اولدقلرينى و مصنوعاتى ايسه، هر وقت تازه‌له‌نن مكتوباتِ صمدانيه اولدقلرينى بيلديرمكله، إنسانڭ فناءِ دنيادن و زوالِ أشيادن و حبِّ فانياتدن گلن ياره‌لرينى گوزلجه تداوى ايدر و أوهامڭ ظلماتندن قورتارير. هم موت و أجلى، عالمِ برزخه گيدن و عالمِ بقاده اولان أحبابلره وصال و ملاقات مقدّمه‌سى اولارق گوسترر. أهلِ ضلالتڭ نظرنده بتون أحبابندن بر فراقِ أبدى تلقّى ايتديگى ئولوم ياره‌لرينى بويله‌جه تداوى ايدر. و او فراق، عينِ لقاء اولديغنى إثبات ايدر. هم قبرڭ عالمِ رحمته و دارِ سعادته و باغستانِ جنانه و نورستانِ رحمانه آچيلان بر قپو اولديغنى إثبات ايتمكله، بشرڭ أڭ مدهش قورقوسنى إزاله ايدوب، أڭ أليم و قساوتلى و صيقنتيلى اولان برزخ سياحتنى، أڭ لذيذ و انسيتلى و فرحلى بر سياحت اولديغنى گوسترر. قبر ايله أژدرها آغزينى قپاتير، گوزل بر باغچه‌يه قپو آچار. يعنى قبر أژدرها آغزى اولماديغنى، بلكه باغستانِ رحمته آچيلان بر قپو اولديغنى گوسترر