Kudsi Kaynaklar | Kudsi Kaynaklar | 6
(1-445)
MÜHİM BİRKAÇ NOKTA
1- ÂYETTEN İKTİBAS: Risale-i Nur'un tek-tük bazı yerlerinde, Arapça metin ile âyetten iktibas suretinde bazı ibareler göze çarpabilir. Arapçası olmayan bazı talebeler, bunları belki âyet zannedebilirler. Âlim bazı zatlar da onu kâtiplerin hatası sayabilirler. İkisi de değildir. Hazret-i Üstad onları bilerek âyetten iktibas suretinde kaydetmiş olduğunu az ileride misalleri ile göstereceğiz.
2- KUR'AN'DAN İKTİBAS CAİZDİR: İslam ülemasının icma'lı reyleriyle, hem Kur'an'dan, hem de Hadîs-i Şeriflerden iktibas etmek caizdir. Bu mes'eleye bir nümune olmak üzere sadece İmam-ı Celâleddin-i Suyutî'nin "El-Havî Li-l Fetavî" eseri içindeki "Ref'-ül Be's ve Kefş-ül İltibas Fi Darb-il Meseli Min-el Kur'ani Ve-l İktibas" risalesi 1/344-377 sahifelerine bakılabilir. İmam-ı Suyutî bu risalede misaller getirerek hem Resul-i Ekrem'in (A.S.M.) hem Sahabe ve Tabiînin hutbe, yazı ve mektuplarında Kur'an'dan darb-ı meseller ve iktibaslar yaptıklarını ve böylece Kur'an'dan iktibasın caiz ve müstahsen olduğunu isbat etmiştir.
İktibas Nedir ve Nasıldır?
Lügatta, iktibasın mânası: İlimden veya ateşten bir şu'le almak mânasına geldiği gibi; ıstılahta, yani ülema arasında kullanılmış mâna ile: Söz, yazı, hitabe, dua veya bir hükmünü âyete benzetmek ve onun bir cihette mânasını ifade eder bir tarzda söylemektir. Bu noktadan o söz, yazı, dua ve hüküm için: "Âyettir ve onun kıraatıdır" denilemez. Ama "âyettendir" denilebilir. (El-Havî Li-l Fetavî 1/348)
İktibas Örnekleri
A- İmam-ı Suyutî'nin verdiği örneklerden:
1- İmam-ı Tirmizî'nin tahriç ve tahsin ettiği şu hadîs-i şerif:
Bu hadîs-i şerifin ilk yarısı kelâm-ı Nebevî, ikinci yarısı da âyet-i kerimedendir ve Enfal Suresi son âyetlerinde mevcuttur. Ama âyet olarak değil, hadîs-i şerif olarak zikredilmiştir.
2- Kur'anın âyetlerinden bazı kelimeleri başka kelimelerle yer değiştirip ziyade ve noksan söylemenin caiz olduğu hükmüdür. Yani Kur'anın âyeti olarak değil, iktibas suretiyle ona benzetilmiş ve kısmen âyetten alınmış bir söz olarak söylenmesidir.
Meselâ, Resul-i Ekrem (A.S.M.) Hayber Gazası'na gittiği vakit gece olmuştu. Sabahleyin Yahudiler İslam askerlerini ve Peygamberi gördükleri zaman dediler: "Bakınız Muhammed ve askerleri, vallahi odur." Resul-i Ekrem (A.S.M.) ise ferman etmiş:

İşte bu hadîs-i şerif, Kur'anın âyetinden en büyük iktibas delili olduğu gibi, âyetin bazı kelimelerini başka kelimelerle tebdil etmeye dair bir cevaz-ı Peygamberîdir.
3- Feth-i Mekke'de Kâbe'nin duvarlarına, perçinleştirilmiş putlara, elindeki değnekle dokunarak, diye kendi lisaniyle ferman etmiş. (El Havî Li-l Fetavî 1/348)

B- Risale-i Nur'da İktibas Örnekleri:
1- Mektubat sh: 444'de:
Âyet ise: dır.
Demek âyetten iktibas ve yer değiştirmek suretiyle bir cümlesini almıştır.
2- Lem'alar sh: 6'de: âyetinden iktibasen, şeklinde okunabileceği kaydedilmiştir.
3- Şuâlar sh: 52'de, âyet iken, ondan iktibasen tarzında yazılmıştır.
Ve hâkeza bu kabilden iktibas nümunelerini çoğaltmak mümkündür. Âyetlerin tesbit ve kayıtları sırasında da, iktibaslı olanlara işaret edilecektir.
Ses Yok