ثالثًا: ذىحيات جسملرڭ ذرّاتى ايچنده چكردك و تخمدهكى گبى بر قسم ذرّهلر اويله معنوى بر نوره، بر لطافته، بر مزيته مظهر اولويورلر كه؛ سائر ذرّهلره و او قوجه آغاجه بر روح، بر سلطان حكمنه گچر. ايشته عظيم بر آغاجڭ بتون ذرّاتى ايچنده بر قسم ذرّهلرڭ شو مرتبهيه چيقمهلرى، او آغاجڭ طبقۀِ حياتنده چوق دورلرى و نازك وظيفهلرى گورمسيله اولديغندن گوسترييور كه: صانعِ حكيمڭ أمريله وظيفۀِ فطرت ايچنده ذرّاتڭ أنواعِ حركاتنه گوره اونلره تجلّى ايدن أسمانڭ حسابنه و شرفنه اولارق برر معنوى لطافت، برر معنوى نور، برر مقام، برر معنوى درس آلمالرينى گوسترييور.
الحاصل: مادام صانعِ حكيم هر شى ايچون او شيئه مناسب بر نقطۀِ كمال و اوڭا لايق بر مرتبۀِ فيضِ وجود تعيين ايدوب و او شيئه، او نقطۀِ كماله سعى ايدوب گيتمك ايچون بر إستعداد ويرهرك اوڭا سَوق ايدييور. و بتون نباتات و حيواناتده شو قانونِ ربوبيت جارى اولمقله برابر، جماداتده دخى جاريدر كه؛ عادى طوپراغه، ألماس درجهسنه و جواهرِ عاليه مرتبهسنه بر ترقّيات ويرييور و شو حقيقتده معظّم بر ”قانونِ ربوبيت“ڭ اوجى گورونويور.
هم مادام او خالقِ كريم، تناسل قانونِ عظيمنده إستخدام ايتديگى حيواناته اجرت اولارق برر معاش گبى برر لذّتِ جزئيه ويرييور. و آرى و بلبل گبى، سائر خدماتِ ربّانيهده إستخدام اولونان حيوانلره برر اجرتِ كمال ويرر. شوق و لذّته مدار برر مقام ويرييور و شونده بر معظّم ”قانونِ كرم“ڭ اوجى گورونويور.