Mahkeme safahatı: Afyon Mahkemesi tarafından kitablar serbest bırakılmadan, Malatya hâdisesi münâsebetiyle ba’zı vilâyet ve kasabalarda taharriler yapıldı, mahkemeler açıldı. Ezcümle: Mersin’de, Rize’de, Diyarbakır’da Nurlar ve Nurcular aleyhine dâvâ açıldı; neticede mahkemeler beraat verdi. Birçok vilâyetlerde yapılan taharriler ve soruşturmalar ile Nurcular aleyhine umûmî bir dâvâ açılması için Isparta müddeiumûmîliği harekete geçti. Sekseni mütecaviz Nur talebesi hakkında iddianâme hazırlandı ve dosya sorgu hâkimliğine tevdi’ edildi.

Emniyetin pek çok gizli mensupları, Nur talebeleri arasında dolaşmaya, her hareketlerini kontrola başladılar. Ankara, İstanbul, Adapazarı, Safranbolu, Karabük, Dinar, İnebolu, Van gibi yerlerde araştırmalar, sorgular yapıldı. Yapılan bütün tetkikat ve taharriler neticesi: Vatan, millet aleyhinde zerre kadar bir hareket bulunmayıp, bilâkis her vatandaşın göğsünü iftiharla kabartacak ilmî, îmanî, vatanî hizmetler, ahlâkî gayret ve faaliyetler ile hareket ettikleri, Risâle-i Nur’u okumak, okutmak ve neşrine çalışmaktan başka bir gâye ve maksatları bulunmadığı anlaşılmasiyle, “Nurcularda suç bulamıyoruz, medâr-ı mes’uliyet bir hareket ve faaliyetleri görülmemiştir” diye umumen kanaat getirildi. Bu soruşturmalar, Risâle-i Nur’un hakkaniyetinin anlaşılmasına vesîle oldu. Neticede Nurların beraatine karar verildi.

Urfa ve Diyarbakır’daki faal Nur talebeleri birer medrese-i Nuriye kurdular. Risâle-i Nur’u her sınıf halktan, bilhassa talebelerden, gençlerden gelen cemâate okumak sûretiyle ilmî derslere başladılar. Bu zamanda pek ehemmiyetli olan talebe-i ulûmun şerefini ihyâ ettiler. Şark havâlisinde büyük hizmet-i îmaniyye îfa olundu. Bir aralık Diyarbakır’da orada Nurlarla îmana ve Kur’âna hizmet eden faal bir Nur talebesi aleyhine dâvâ açıldı, beraatle neticelendi, mü’minlerin sürûr ve minnettarlığına vesîle oldu.

Afyon’da da devam eden mahkeme neticelendi. 1956 tarihinde Risâle-i Nur’u inceleyen Diyânet İşleri Müşavere Kurulu verdiği bir raporla, Risâle-i Nur’un îman ve ahlâkî tekemmülâta hizmet husûsundaki vasfını ilân etti. Afyon mahkemesi de bu rapora istinâden, Risâle-i Nur eserlerinin beraatine ve serbestiyetine karar verdi; hüküm kat’îleşti.