سوزلر | اوتوزنجى سوز | 719
(712-744)

او أساسات، نه قدر أساسسز و چوروك اولديغنى سائر رساله‌لرمده و بِالخاصّه سوزلرده خصوصًا اون ايكنجى و يگرمى بشنجى سوزلرده قطعى إثبات ايتمشز. حتّى سلسلۀِ فلسفه‌نڭ أڭ مكمّل فردلرى و او سلسله‌نڭ داهيلرى اولان أفلاطون و آرسطو، ابن سينا و فارابى گبى آدملر؛ ”إنسانيتڭ غايت الغاياتى، ”تشبّه بِالواجب“در.. يعنى واجب الوجوده بڭزه‌مكدر“ دييوب فرعونانه بر حكم ويرمشلر و أنانيتى قامچيلايوب شرك دره‌لرنده سربست قوشديره‌رق؛ أسباب‌پرست، صنم‌پرست، طبيعت‌پرست، نجوم‌پرست گبى چوق أنواعِ شرك طائفه‌لرينه ميدان آچمشلر. إنسانيتڭ أساسنده مندرج اولان عجز و ضعف، فقر و إحتياج، نقص و قصور قپولرينى قپايوب، عبوديتڭ يولنى سدّ ايتمشلر. طبيعته صاپلانوب، شركدن تمامًا چيقه‌ميوب، شكرڭ گنيش قپوسنى بولامامشلر.


نبوّت ايسه: غايۀِ إنسانيت و وظيفۀِ بشريت، أخلاقِ إلٰهيه ايله و سجاياىِ حسنه ايله تخلّق ايتمكله برابر، عجزينى بيلوب قدرتِ إلٰهيه‌يه إلتجا، ضعفنى گوروب قوّتِ إلٰهيه‌يه إستناد، فقرينى گوروب رحمتِ إلٰهيه‌يه إعتماد، إحتياجنى گوروب غناءِ إلٰهيه‌دن إستمداد، قصورينى گوروب عفوِِ إلٰهى‌يه إستغفار، نقصنى گوروب كمالِ إلٰهى‌يه تسبيح‌خوٰان اولمقدر دييه، عبوديتكارانه حكم ايتمشلر.


ايشته ديانته إطاعت ايتمه‌ين فلسفه‌نڭ بويله يولى شاشيرديغى ايچوندر كه؛ أنا كندى ديزگيننى ألنه آلمش، ضلالتڭ هر بر نوعنه قوشمش. ايشته شو وجهده‌كى أنانڭ باشى اوستنده بر شجرۀِ زقّوم نشو و نما بولوب، عالمِ إنسانيتڭ ياريسندن فضله‌سنى قاپلامش.


سس يوق

سوزلر