Tarihçe-i Hayat | Altıncı Kısım - Emirdağ Hayatı | 467
(453-540)
Üstadın, Emirdağ’daki ikâmeti sırasında onun ve talebelerinin yazdığı mektuplardan bir kısmı

Emirdağ’daki Kardeşlerime,

Benim hakkımda evham edenlere deyiniz ki: Biz, hizmet ettiğimiz bu adamın yirmi senelik hayatının bütün mahrem ve gayr-i mahrem mektuplarını ve kitaplarını ve esrârını hükümet şiddetli taharriyatla elde etti. Dokuz ay; hem Isparta, hem Denizli, hem Ankara adliyeleri tedkikten sonra, bir tek gün cezayı, bir tek talebesine vermeyi mûcib bir madde -beş sandık kitablarında ve evraklarında- bulunmadı ki; hem Ankara Ehl-i Vukufu, hem Denizli Mahkemesi ittifakla beraatine karar verdiler.

Hem, bu zarûri işlerini ihtiyarlığına hürmeten gördüğümüz adam, mahkemece dâva etmiş ve bütün hazır arkadaşlarını şahit gösterip, tasdik ettirmiş ki: Yirmi senedir hiçbir gazeteyi ve siyasî eserleri ne okumuş, ne sormuş, ne bahsetmiş; ve on senedir, hükümetin iki reisinden ve bir vali ve bir meb’usundan başka hiç bir erkânı ve büyük me’murlarını bilmiyor ve tanımıyor ve tanımağa merak etmemiş. Ve üç senedir Harb-i Umumîyi ne sormuş, ne bilmiş, ne merak etmiş, ne radyo dinlemiş. Ve intişar eden yüz otuz te’lifatından, yirmi sene zarfında yüz bin adamın dikkatle okudukları halde ne idareye, ne âsâyişe, ne vatana, ne millete hiçbir zararı hükümet görmemiş. Beş vilâyetin dikkatli zabıtaları ve taharri me’murları ve mahkeme işiyle iştigal eden üç vilâyetin ve merkez-i hükümetin dört adliyelerinin ağır ceza mahkemeleri en ufak bir suç bulmamış ki, tahliyelerine mecbûr oldular. Eğer bu adamın dünya iştihası ve siyasete meyli olsaydı; hiç imkânı var mı ki, bir tereşşuhatı ve emareleri bulunmasın! Halbuki mahkeme safahatında hiçbir emare bulamadılar ki, muannid bir müddeiumumî, mecbûr olup vukuat yerinde imkânatı isti’mal ederek mükerreren iddianamesinde “yapabilir” demiş ve “yapmış” dememiş. Yapabilir nerede? Yapmış nerede? Hatta mahkemede Said ona demiş: “Herkes bir katli yapabilir, bu iddianız ile herkesi ve sizi mahkemeye vermek lâzım geliyor...”

Elhasıl ya bu adam tam divanedir ki bu derece dehşetli umuru dünyaya karşı lakayd kalıyor veyahut bu vatanın ve bu milletin en büyük bir saadetine ihlasla çalışmak için hiçbir şeye tenezzül etmez ve ehemniyet vermez öyle ise bunu taciz ve tazyik etmek vatan ve millete ve aşayişe bir nevi ihanettir ve onun hakkında bu çeşit evham etmek bir divaneleiktir.

Dinle
-