Va u ikki darmon esa: biri — sabr ila tavakkuldir. Xoliqining qudratiga tayanib, hikmatiga ishonishdir. Shundaymi? Ha. كُنْ فَيَكُونُ amriga ega bo’lgan bir jahon Sultoniga ojizlik bilan suyangan odamning qanday qo’rquvi bo’lishi mumkin? Zero, eng mudhish bir musibat qarshisida اِنَّا لِلّهِ وَاِنَّا اِلَيْهِ رَاجِعُونَ deya qalbdagi iymon bilan Rabbi Rahiymiga ishonadi. Ha, Orifi Billoh ojizlikdan, maxofatullohdan lazzat oladi.
Ha, xavfda lazzat bor. Agar bir yashar bolaning aqli bo’lsa va undan so’ralsa: "Eng laziz va eng totli holating qaysi?" Balki: "Ojizligimni, zaifligimni anglab, volidamning totli shapalog’idan qo’rqib, yana volidamning shafqatli siynasiga sig’ingan holatimdir" deydi.

Holbuki, barcha volidalarning shafqatlari to’plansa, Rahmat tajalliysining bor-yo’g’i bir nuricha bo’ladi. Shuning uchun komil insonlar ojizlikda va xavfullohda shunday bir lazzat topganlarki, o’z havl va quvvatlaridan shiddat ila voz kechib, Allohga ojizlik ila sig’inganlar. Ojizlikni va xavfni o’zlariga shafoatchi qilganlar.

Ikkinchi darmon esa — shukr va qanoat ila talab va duo va Razzoqi Rahiymning rahmatiga ishonchdir. Shundaymi?

Ha, butun yer yuzini bir ne`matli dasturxon etgan va bahor mavsumini bir guldasta qilib, ul dasturxon yoniga qo’ygan va ustiga sochgan bir Javvodi Kariymning mehmoniga faqirlik va ehtiyoj qanday qilib alamli va og’ir bo’lishi mumkin? Balki faqirligi va ehtiyoji xush va yoqimli ishtaha suratini oladi. Ishtaha kabi, faqr holining ziyodalashmog’i uchun intiladi.

Chunki komil insonlar faqr ila faxrlanganlar. Zinhor yanglish anglama! Bu faqirlik — Alloh oldida faqirligini his etib yolvormoq demakdir, faqirlikni xalqqa ko’rsatib, tilanchilik vaziyatini olmoq degani emasdir.
Va ul chipta, hujjat esa, avvalo, namoz bo’lib, farzlarni ado qilmoq va gunohi-kabiralarni tark etmoqdir. Shundaymi? Ha, barcha Ahli Ixtisos va Ahli Mushohadaning va butun Ahli Zavq va Ahli Kashfning umumiy fikrlariga ko’ra, ul uzun va qorong’i abadul-obod yo’lida ozig’u zahira, chirog’u buroq, faqat Qur`onning amrlariga bo’ysunish va qaytarganlaridan tiyilish bilangina qo’lga kiritilishi mumkin. Yo’qsa, fan va falsafa, san`at va hikmat u yo’lda ikki pulga arzimaydi. Ularning yorug’liklari qabrning eshigiga qadardir.