İ’lem Eyyühel-Aziz! Hiç bir insanın Cenâb-ı Hakk’a karşı hakk-ı i’tirâzı yoktur. Ve şekva ve şikâyete de haddi yoktur. Çünkü, şikâyet eden ferdin hilâf-ı hevesini iktizâ eden nizam-ı âlemde binlerce hikmet vardır. O ferdi irza etmekte, o bin hikmetin iğdâbı vardır. Bir ferdi râzı etmek için, bin hikmet fedâ edilemez.

Eğer her ferdin keyfine göre hareket edilirse, dünyanın nizam ve intizamı fesada gider.

Ey müteşekki! Sen nesin? Neye binâen i’tirâz ediyorsun? Cüz’î hevesini külliyat-ı kâinata mühendis mi yapıyorsun? Kokmuş olan zevkini ni’metlerin derecelerine mikyas ve mîzan mı yapıyorsun? Ne biliyorsun ki, zannettiğin ni’met nıkmet olmasın. Senin ne kıymetin var ki, sineğin kanadına muvazi olmayan hevesini tatmin ve teskin için, felek çarklariyle hareketten teskin edilsin!..

İ’lem Eyyühel-Aziz! Cesedin bir uzvundaki bir hüceyrede yapılan tasarruf, en evvel cesedi tasavvur etmeye mütevakkıftır. Çünkü küllün nakışlariyle, ahvâliyle cüz’ün çok alâka ve münâsebetleri vardır. Öyle ise, cüzde tasarruf, Hâlık-ı Küll’ün emri altındadır.

İ’lem Eyyühel-Aziz! Hevam, balık gibi küçük hayvanların yumurtalarını, haşerat ve nebâtâtın tohumlarını, pek büyük bir rahmetle, bir lütuf ile, bir hikmetle hıfzeden Sâni-i Hakîm’in hâfiziyetine lâyık mıdır ki, âhirette semere veren ağaçlara çekirdek olacak a’mâlinizi hıfzetmesin, ihmal etsin? Halbuki sen hâmil-i emânet, halife-i arzsın.

Evet her bir zîhayatta bulunan hıfz-ul-hayat hissi, vücûdun ebedî bir bekaya İsm-i Hayy, Hafîz, Bâki’nin tecellisiyle incirar edeceğine delâlet eder.

İ’lem Eyyühel-Aziz! Bir incir tohumunu tavırdan tavıra hıfzeden, devirden devire himâye eden, inhilâlden vikaye eden ve o tohumda incir ağacının teşkilâtına lâzım olan esasları kemâl-i ihtimam ile muhafaza eden, elbette ve elbette, halife-i arz ünvanını alan nev’-i beşerin a’mâlini ihmal etmez, hıfzeder.

İ’lem Eyyühel-Aziz! Lâfızların tebeddülüyle ma’na tebeddül etmez, bâki kalır. Kabuk parçalanır, lüb bâki ve sağlam kalır. Libası yırtılır, cesedi sağlam, bâki kalır. Cesed ölüp dağılırsa da ruh bâki kalır.