Irshod maqomida Qur`on bayonlari shu daraja ta`sirli va raqiq va shu daraja munis va shafqatlidirki, shavq ila ruhni, zavq ila qalbni, qiziqish ila aqlni va yosh ila ko’zni to’ldirar. Minglab misollaridan yolg’iz shu:
ثُمَّ قَسَتْ قُلوُبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ فَهِىَ كَالْحِجَارَةِ اَوْ اَشَدُّ قَسْوَةً
ila oxir... Yigirmanchi So’zning Birinchi Maqomida uchinchi oyat qismida isbot va izoh etilgani kabi bani Isroilga deydi: "Muso Alayhissalomning hassasi kabi bir mo’`jizasiga qarshi qattiq tosh o’n ikki ko’zidan chashma kabi yosh oqitgani holda, sizga nima bo’lganki, Muso Alayhissalomning butun mo’`jizalariga qarshi loqayd qolib ko’zingiz quruq, yoshsiz, qalbingiz qattiq, otashsiz turmoqda?" U so’zda shu irshodiy ma`no izoh etilgani uchun u yerga havola etib bu yerda tugataman.
Ilzom va ifhom maqomida minglab misollaridan yolg’iz shu ikki misolga boq: Birinchi misol:
وَاِنْ كُنْتُمْ فِى رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَاْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللّهِ اِنْ كُنتُمْ صَادِقِينَ
Ya`ni: "Agar bir shubhangiz bo’lsa, sizga yordam etadigan, shahodat etadigan butun buyuklaringizni va tarafdorlaringizni chaqiring. Bitta surasiga bir nozira qiling". "Ishorat-ul I`joz"da izoh va isbot etilagani uchun bu yerda yolg’iz ijmoliga ishora etamiz. Shundayki: Qur`oni Mo’`jiz-ul Bayon deydi: "Ey ins va jin! Agar Qur`on Allohning kalomi bo’lganiga shubhangiz bo’lsa, bir bashar kalomi deb o’ylasangiz, qani, mana maydon, keling! Siz ham unga Muhammad-ul Amin deganingiz zot kabi o’qish yozishni bilmaydigan, qiroat va kitobat ko’rmagan bir ummiydan bu Qur`on kabi bir kitob keltiring, qildiring. Buni qilolmasangiz, qani ummiy bo’lmasin, eng mashhur bir adib, bir olim bo’lsin. Buni ham qilolmasangiz, qani bitta bo’lmasin, butun balig’laringiz, xatiblaringiz, balki butun o’tgan balig’larning go’zal asarlarini va butun keladigan adiblarning yordamlarini va ilohlaringizning himmatlarini barobar oling. Butun quvvatingiz ila harakat qilinglar, shu Qur`onga bir nozira qiling. Buni ham qilolmasangiz, qani taqlid qilib bo’lmaydigan Qur`on haqiqatlaridan va ma`naviy ko’p mo’`jizalaridan qat`iy nazar, yolg’iz nazmidagi balog’atiga nozira sifatida bir asar qiling".
فَاْتوُا بِعَشْرِ سُوَرٍ مِثْلِهِ مُفْتَرَياَتٍ ilzomi ila deydi: "Qani, sizdan ma`noning to’g’riligini istamayman. Iftirolar va yolg’onlar va botil hikoyalar bo’lsin. Buni ham qilolmayotirsiz. Qani butun Qur`on qadar bo’lmasin, yolg’iz بِعَشْرِ سُوَرٍ o’n surasiga nozira keltiring. Buni ham qilolmayotirsiz. Qani, bitta surasiga nozira keltiring. Bu ham ko’pdir. Qani, qisqa bir surasiga bir nozira ko’rsating. Hatto, modomiki buni ham qilmasangiz va qilolmasangiz. Ham bu qadar muhtoj bo’lganingiz holda; chunki haysiyat va nomusingiz, izzat va diningiz, hamiyat va sharafingiz, jon va molingiz, dunyo va oxiratingiz bunga nozira keltirmoq ila qutula olar. Bo’lmasa dunyoda haysiyatsiz, nomussiz, dinsiz, sharafsiz, zillat ichida, jon va molingiz halokatda mavh bo’lib va oxiratda
فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِى وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ
ishorasi ila jahannamda abadiy hibs ila mahkum va sanamlaringiz ila barobar otashga o’tinlik qilasiz. Ham modomiki sakkiz martaba ojizligingizni tushundingiz. Albatta sakkiz marta Qur`on ham mo’`jiza bo’lganini bilishingiz kerakdir. Yo iymonga keling va yoxud jiminglar, Jahannamga ketinglar!" Xullas, Qur`oni Mo’`jiz-ul Bayonning ifhom maqomidagi ilzomiga boq va ayt:
لَيْسَ بَعْدَ بَيَانِ الْقُرْاٰنِ بَياَنٌ
Ha, Qur`on bayonidan so’ng bayon bo’lolmas va hojat qolmas.