Faqat tortganimiz zahmatni faqat ham biz bilamiz. Uf! takror bu yerga qaytdik shu zamini vahshatzor, bulut tomi zulmatdor. Bizga lozim: Ravnaqdor etar qalbdagi ko’zni
Bir olami ziyodor. Favqulodda agar bir jasorating bor; kiramiz da barobar, bu yo’li pur-xatarkor. Ikkinchi yulimizni:
Tabiati arzni teshamiz, u tarafga o’tamiz. Yo fitriy bir tuneldan titrayarak boramiz. Bir vaqtda bu yo’lda sayr etdim da o’tdim be-noz va pur-niyoziy.
Faqat u zamon tabiatning zamini eritajak, yirtajak bir modda bor edi qo’limda. Uchinchi yo’lning u dalili mo’`jizi
Qur`on uni menga bermishti. Qardoshim, orqamni ham qoldirma, hech ham qo’rqma! Boq ha shu yerda tunelvoriy g’orlar, yer osti oqimlari kutarlar ikkimizni.
Bizni o’tqazarlar. Tabiat ham shu mudhish jumudiyalari ham seni hech qo’rqitmasin. Zero bu ma`yus chehrasi ostida marhamatli sohibining tabassumli yuzi.
Radiy kabi u modda-i Qur`oniy ishig’i ila sezmishtim. Xullas, ko’zingga oydin! Ziyodor olamga chiqdik, boq shu zamini pur-nozni
Bu fazo-i latif, shirin. Mana, boshingni ko’tar! Boq samovotga bosh otmish, bulutlarni ham yirtmish, pastda qoldirmish. Da`vat etmoqda bizni.
Shu shajara-i tubo, magar u Qur`on emish. Shoxlari har tarafga uzanmish. Tadalli etgan bu shoxga biz ham oslishimiz kerak, u yerga olsin bizni.
U shajara-i samoviy; bir timsoli zaminda bo’lmish shar`i anvori. Demak zahmat chekmasdan u yo’l ila chiqardik bu olami ziyoga, ezmasdan zahmat bizni.
Modom xato etmishmiz; eski yerga qaytamiz, to’g’ri yo’lni topamiz. Boq, uchinchi yo’limiz; shu tog’lar ustida turgan shahbozni
Hamda butun jahonga o’qiydi bir azonni. Boq muazzini a`zamga, Muhammad-ul Xoshimiy (S.A.V.) da`vat etar insonni olami nuri anvorga. Ilzom etar niyoz ila namozni.
Bulutlarni ham yirtmish, boq bu hidoyat tog’lariga. Samovotga sar tortmish, boq shariat tog’iga. Qanday muzayyan etmish zaminimizning yuzi ko’zi.
Xullas chiqishimiz kerak bu yerdan himmat tayyorasi ila. Ziyo, nasim u yerda, nur-i jamol u yerda. Xullas bu yerdadir Uhudi Tavhid, u jabali aziziy.
Xullas shu yerdadir Judi-i Islomiyat, u jabali salomat. Mana Jabal-ul Qamar bo’lgan Qur`oni Azhar, ziloli Nil oqmoqda u muhtasham manbadan. Ich u obi lazizni!..

فَتَبَارَكَ اللّهُ اَحْسَنُ الْخَالِقِينَ
وَ آخِرُ دَعْوَينَا اَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
Ey arqadosh! Hozir xayolni boshdan chiqar, aqlni boshga o’tqaz! Avvalgi ikki yo’lning mag’dub va dallin yo’li; xatarlari juda ko’pdir, qishdir doim kuz yozi...
Yuzdan biri qutular; Aflotun, Sakrat kabi. Uchinchi yo’l; osondir, ham qariybi mustaqimdir. Zaif, kuchli teng. Harkas u yo’ldan ketar. Eng rohati budirki: Shahid bo’lmoq yo g’oziy.
Xullas, natijaga kiramiz. Ha, daho-i fanniy: Avvalgi ikki yo’ldir unga maslak va mazhab. Faqat hidoyati Qur`oniy: Uchinchi yo’ldir, uning siroti mustaqimga qovushtirar u bizni.
اَللّهُمَّ اِهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ صِرَاطَ الَّذِينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَالضَّالِّينَ آمِينَ
* * *