38— Zaman gösterdi ki: Cennet ucuz değil, Cehennem dahi lüzumsuz değil...

39— Dünyaca havas tanınan insanlardaki meziyet, sebeb-i tevâzu’ ve mahviyet iken; tahakküm ve tekebbüre sebeb olmuştur. Fukaranın aczi, avâmın fakrı sebeb-i merhamet ve ihsan iken; esâret ve mahkûmiyetlerine müncer olmuştur.

40— Bir şeyde mehâsin ve şeref hâsıl oldukça, havassa peşkeş ederler; seyyiat olsa, avâma taksim ederler.

41— Gaye-i hayâl olmazsa veyahut nisyan veya tenâsi edilse; ezhan enelere dönüp etrafında gezerler.

42— Bütün ihtilâlât ve fesâdın asıl mâdeni ve bütün ahlâk-ı rezîlenin muharrik ve menba’ı tek iki kelimedir:

Birinci Kelime: “Ben tok olsam, başkası açlıktan ölse bana ne!”

İkinci Kelime: “İstirahatim için zahmet çek; sen çalış, ben yiyeyim.”

Birinci kelimenin ırkını kesecek tek bir devâsı var ki, o da vücûb-u zekattır. İkinci kelimenin devâsı, hurmet-i ribadır. Adâlet-i Kur’âniye âlem kapısında durup, ribâya: “Yasaktır, girmeye hakkın yoktur” der. Beşer bu emri dinlemedi, büyük bir sille yedi. Daha müdhişini yemeden, dinlemeli!..

43— Devletler, milletler muharebesi; tabakat-ı beşer muharebesine terk-i mevki ediyor. Zîra beşer esir olmak istemediği gibi, ecîr olmak da istemez.

44— Tarîk-ı gayr-ı meşru ile bir maksadı ta’kib eden, galiben maksu dunun zıddıyla ceza görür, Avrupa muhabbeti gibi gayr-ı meşrû muhabbetin akibetinin mükâfatı, mahbubun gaddarâne adâvetidir.

45— Mâzîye, mesâibe kader nazarıyla ve müstakbele, maasiye teklif noktasında bakmak lâzımdır. Cebr ve İtizal, burada barışırlar.

46— Çâresi bulunan şeyde acze, çâresi bulunmayan şeyde ceza’a iltica etmemek gerektir.

47— Hayatın yarası iltiyam bulur. İzzet-i İslâmiyenin ve nâmusun ve izzet-i milliyenin yaraları pek derindir.

48- Öyle zaman olur ki; bir kelime bir orduyu batırır, bir gülle otuz milyonun mahvına sebeb olur. (Hâşiye) Öyle şerâit tahtında olur ki;

--------------------------------
(Hâşiye): Sırp bir neferin Avusturya Veliahdine attığı bir tek gülle; eski harb-i umûmîyi patlattırdı, otuz milyon nüfusun mahvına sebeb oldu.